คนส่วนใหญ่อาจจะไม่รู้ว่า ดินสำคัญต่อการปลูกพืชอย่างไร แต่คุณเคยได้ยินคำพูดที่ว่า "ดินดี มีชัยไปกว่าครึ่ง" หรือไม่
ความสำคัญของดิน เริ่มตั้งแต่โครงสร้างดิน เนื้อดิน การระบายน้ำ และการอุ้มน้ำของดิน ซึ่งเรื่องพวกนี้จะเกี่ยวข้องกับการเจริญเติบโตของรากพืชเป็นสำคัญ
ลักษณะดินที่เหมาะสมต่อการปลูกพืช จะมีคุณลักษณะดังต่อไปนี้
1. เนื้อดิน (Texture) สีเข้ม อุดมสมบูรณ์ค่อนไปทางดำ เนื้อโปร่ง ร่วนซุยไม่จับเป็นก้อน อากาศและออกซิเจนสามารถแทรกตัวได้ดี
2. ระบายน้ำได้ดี (Drainage) สังเกตได้จากเวลารดน้ำ จะไม่เป็นแอ่งที่บนผิวดิน น้ำสามารถซึมผ่านได้ภายในไม่กี่วินาที
3. ซับน้ำหรืออุ้มน้ำได้ดี (Water retention) ถึงระบายน้ำได้ดี แต่ก็ต้องมี คุณสมบัติในการอุ้มน้ำได้บางส่วน
4. มีค่าความเป็นกรดเป็นด่างเหมาะสม (pH level) เช่น pH ในดินที่
เหมาะสมควรอยู่ระหว่าง 6.0-7.0 แต่ดีที่สุดควรเป็น 6.5
5. การสะสมธาตุอาหารในดิน (Nutrient Makeup) ต้องรู้ว่าในดินมีธาตุอาหารอะไร ทดสอบโดยใช้ชุดทดสอบดิน NPK และค่า pH
ดินที่มีขายในท้องตลาดมีอะไรบ้างมาทำความรู้จักกัน
✅ ดิน Eco soil
ดินกระสอบราคาประหยัด เนื้อดินแล้วแต่ยี่ห้อ บางเจ้าใช้ดินเลน ดินใช้แล้ว ดินก่อสร้าง ดินขี้เป็ด ดินหมัก ไม่รู้แหล่งที่มาของดินซึ่งหากต้องการนำมาใช้ อาจจะต้องใช้คู่กับการใส่ปุ๋ยอินทรีย์และให้ปุ๋ยเคมีเพิ่มเข้าไป ทั้งใส่ทางดิน
และฉีดพ่นทางใบ และต้องมีการคอยสังเกตุอาการของพืชว่าขาดธาตุอาหารตัวไหน จึงจะเติมธาตุอาหารตัวนั้นเข้าไปเสริม หรือชดเชยตามที่พืชต้องการ นักปลูกมือใหม่ควรศึกษาให้ดีหากต้องการใช้ดินชนิดนี้
✅ ดิน Organic soil
เช่น พีทมอส ดินก้ามปู ดินขุยไผ่ ฯลฯ เนื้อดินมาจากวัสดุธรรมชาติ โดยหากนำมาใช้ จะต้องมีการปรุงดินโดยการเติมสารอาหารหรือวัสดุจำพวกเพอร์ไลท์เพิ่ม และต้องมีการเติมปุ๋ยเพิ่มทั้งทางดินและทางใบ
สำหรับมืออาชีพ จะทำดินประเภทนี้กันเอง โดยจะทำสูตรที่เหมาะกับพืชที่ปลูก
✅ ดิน High BRIX soil
ดินผสมผงแร่และมีความหวานเป็นเอกลักษณ์ ให้ธาตุอาหาร โดยเอาจุลินทรีย์ไปย่อยสลายแร่ในดิน เพื่อปลดปล่อยธาตุอาหาร สามารถใช้งานได้เป็นเวลาหลายเดือนถึงปี แต่ยังต้องให้ธาตุอาหารทั้งทางดินและทางใบ
โดยจะทำดินเป็นสูตรเฉพาะแต่ละพืช เหมาะกับการปลูกระบบเปิดมากกว่า เนื่องจากจะต้องมีการเตรียมดินล่วงหน้าหลายเดือน
✅ ดิน Super soil
คือดินที่คนเพาะพันธุ์เรียกดิน Sub Cool ที่ปรุงธาตุอาหารเสริมในปริมาณที่มาก ราคาแพง มักใช้กับการออกผลผลิต ไม่เหมาะกับการเพาะเมล็ดหรือกิ่งตอน หรือเพาะต้นอ่อน เนื่องจากดินมีความร้อนเกินไปแล้วจะทำให้ต้นไหม้หรือตายได้ ใช้ได้ดีกับต้นที่พร้อมออกดอกออกผล วิธีการใช้เพียงแค่ให้น้ำกับการปรับค่า pH ไม่ต้องใส่อะไรเพิ่มแล้ว เพราะเป็นดินที่ได้รับการปรุงธาตุอาหารให้เหมาะกับพืชนั้นๆ มาเรียบร้อย
ดังนั้นการเลือกใช้ดิน ต้องเลือกให้เหมาะกับพืช ซึ่งดินที่ดีจะช่วยให้พืชของเราเจริญเติบโตได้ดี ออกดอก ให้ผลผลิตที่มีคุณภาพ ช่วยให้พืชแข็งแรงทนทานต่อศัตรูพืชได้มากขึ้น